Bitliste özel bir okulun öğrenci ve öğretmenleri dizüstü bilgisayar klavyesinin altına yerleştirilen özel bir madde ile tuşlara her basıldığında elektrik enerjisi üretmeyi başardı. Bitlis Özel Selahaddin Eyyubi Lisesi (ÖSEL) fizik öğretmeni Kerem Akak, yaptığı açıklamada, dizüstü bilgisayarın klavye ve mouse tuşlarının altına yerleştirdikleri piezo adlı maddenin üzerine bir kuvvet uygunlandığında, var olan mekanik enerjinin elektrik enerjisine çevrildiğini söyledi.

Piezo maddesinin alt ve üst kısmında 2 elektrot bulunduğunu açıklayan Akak, bu iki elektrot arasında kuvvet uygulandığında elektrik üretildiğini kaydetti. Maddeye basınç uygulandığında, hacminde küçülme olduğunu bildiren Akak, küçülmeden dolayı maddenin uçları arasında potansiyel fark meydana geldiğini ve bu nedenle akım sağlandığını dile getirdi.

Yaklaşık 6 ay süren çalışma kapsamında klavye tuşlarına her basıldığında 1 ile 1,5 volt arasında enerji üretildiğini ve bunun bir kalem pile eşdeğer olduğunu ifade eden Akak, şöyle konuştu:

Bilgisayar klavyesinin bütün tuşlarının altına yerleştirilen piezonun ürettiği enerji bataryaya ekstradan bir güç sağlanmış olacak. Bizim yaptığımız deneysel sonuçlar da voltmetreyi pilin uçlarına bağladığımızda 1 ile 1,5 volt arasında enerji üretiliyor.

Normal bir kullanıcının 1 saatte bastığı tuş sayısı bin ile bin 500 arasında. İşleri gereği bilgisayar başında çalışanlarda bu sayı 10 bine kadar ulaşıyor. Bu rakamlar düşünüldüğünde ortaya çıkan enerji, kullanıcılara ciddi bir katkı sağlayacak.

Dizüstü bilgisayarların artık kendi kendini şarj edebileceğini aktaran Akak, Piezo maddesinden daha fazla verim alınması için tüm dünyada bilim adamlarınca çalışmalar yapıldığını vurgulayarak, Bulduğumuz yöntemle klavyeye her basmamızda elektrik enerji üretilecek ve batarya şarj edilecek. Şarj edilmesiyle bataryanın ömrü uzayacak. Bu da çevrenin korunmasına büyük bir katkı sağlayacak dedi.

DÜNYADA BİRÇOK ALANDA KULLANILIYOR

Piezo maddesinin İsrailde raylara döşendiğini ve tren geçişinde elektrik üretildiğini anlatan Akak, bu maddenin dünyada birçok alanda kullanıldığı bilgisini vererek, sözlerini şöyle sürdürdü:

Örneğin kalp pili takılan kişi pilin bitmesi halinde tekrar ameliyat olmak zorunda. Ancak piezo maddesi bu alanda uygulanırsa her kalp atışında oluşan kuvvetten pil kendi kendine şarj olabilecek. Bu uygulama yaşama geçerse kalp hastaları çok sayıda ameliyata girmekten kurtulmuş olacak.

Bunun dışında piezonun yolların ve kaldırımların altına döşenmesi fikri var. Bu düşünce ile yoldaki her araç ve yaya geçişinde elektrik üretilmesi hedefleniyor. Piezo elektrik enerjisi üretmek adına, geleceğin en önemli maddesi. Artık akaryakıt yerine elektrik enerjisiyle arabalar üretilmeye başlandı. Arabaların amortisör sistemine piezo yerleştirilip, araç her yaylandığında yapacağı baskıdan dolayı, arabanın elektrik üretmesi söz konusu olabilir.

Bu projenin geliştirilmesine okulun 10. sınıf öğrencileri Sedanur İdikurt ve Sultan Ezgi Güvencinin katkı sunduğunu ve çalışmaları birlikte yürüttüklerini kaydeden Akak, bu projenin Vanda TÜBİTAKın proje yarışmasında sergileneceğini bildirdi.

www.zaman.com.tr

30 Mart 2011