Jeneratörlerle Aydınlatılan Kent : Erbil

Türkiyeye yapacağı petrol ihracatı ve ekonomik gelişmeleriyle dikkatleri çeken, Erbilin günlük elektriğinin 8 saati jeneratörlerle sağlanıyor. IKBY Elektrik Bakanı Ebubekir: “Erbilde bir kişinin kullandığı elektriği Türkiyede 5 kişi harcıyor.”

Son zamanlarda Türkiyeye yapacağı petrol ihracatı ve ekonomik gelişmeleriyle dikkatleri üzerine çeken Erbilin günlük elektriğinin 8 saati jeneratörlerle sağlanıyor.

Amerikanın işgalinin ardından gelişmeye başlayan Erbilde her geçen gün yeni bir otel, fabrika, gökdelen ve üretim merkezi inşa ediliyor. Bu gelişmelere bağlı olarak termik santraller inşa edilse de elektrik ihtiyacı karşılanamıyor. Çünkü Irak Kürt Bölgesel Yönetimindeki (IKBY) her birey, komşu ülkelerdeki 5 kişinin kullandığı elektriği tüketiyor.

Vatandaşların yeni inşa ettikleri evlerinin dört bir tarafını ışıklandırması ve ısınma ihtiyaçlarını elektrikten karşılamasından dolayı günün 3/1inde jeneratöre ihtiyaç duyuluyor. Mahalle aralarına kurulan büyük jeneratörler (molide), hükümet elektriği (Reisi) kesildiği anda devreye giriyor ve elektrik eksiğini gideriyor. Her jeneratörle, ortalama 200 haneye elektrik sağlanıyor.

Gün içerisinde bazen elektrik kesildikten sonra saatlerce gelmeyebiliyor ya da sürekli gidip gelmesinden dolayı konutlarda kullanılan elektronik malzemeler bozuluyor. Vatandaşlar elektriğin kesilmesinden ve evlerinin yanında çalışan jeneratör sesinden çok rahatsız. Özel olarak işletilen jeneratörlerin yakıtını hükümet verirken, konutların tükettiği elektrik, voltajına göre ücretlendirilerek tahsil ediliyor. Mahalle jeneratörlerinden üretilen elektriğin bir amperi için 8 bin Dinar (7 dolar) ücret tahsil ediliyor. Mahalle elektriğiyle aydınlatma yapılırken, elektrikli hiçbir araç ve gereç çalıştırılamıyor. IKBY, bölgedeki ikili elektrik olayını çözmek için çaba gösteriyor.

IKBY Elektrik Bakanı Yasin Ebubekir, bölgenin elektrik ihtiyacını karşılamak için her mevsim durumuna göre farklı çalışmalar yaptıklarını söyledi. Kış mevsiminde elektrik kullanımı artarken sonbahar, ilkbahar ve yaz dönemlerinde bu ihtiyacın azaldığını kaydeden Ebubekir, kişilerin ne kadar elektrik harcadığını ve nüfusa göre ne kadar eksik olduğunun zamanla yapılacak araştırmalar sonucu ortaya çıkacağını ifade etti.

Ebubekir, "Biz kişi başına düşen elektrik tüketimini belirleyip ne kadar ihtiyacımız olduğunu tespit etmek istiyoruz. Bu incelememize paralel olarak ne kadar elektrik elimizde kalıyor. Her geçen yıl elektrik üretimi konusunda daha iyi bir duruma geliyoruz" dedi.

"Erbilde bir kişinin kullandığı elektriği Türkiyede 5 kişi harcıyor"

Hükümet olarak elektrik üretimi, iletimi ve kontrol konusunda yeni çalışmalar yaptıklarını dile getiren Ebubekir, "Bugünden itibaren azaltma, arttırma, depolama gibi her şeyi yapabiliyoruz. Yani kısacası üretimde iyi bir duruma gelmemizle birlikte kontrol konusunda da çok iyi bir duruma gelmek istiyoruz. Elektrik üretimini geçen 4 yıla nazaran yüzde 17 arttırdık. Konut, sanayi, iş merkezi gibi yerlere elektrik ihtiyacını karşılamak için üretimi arttırmak zorundaydık. Park ışıklandırması, cadde ışıklandırması, turistik mekan ışıklandırması gibi şeyler yoktu eskiden. Bunları aydınlatmak için elektrik üretimini arttırmak zorundaydık" diye konuştu.

Elektriğin yeterliliğinin sadece üretilen elektrikle orantılı olmadığını, nasıl kullanılacağının da önemli önemli olduğuna dikkati çeken Ebubekir, şöyle konuştu:

"Biz halkımızın israf yapmasını engellemek için çalışmalar yapmak istiyoruz. Halkımız bu konuda çok başarısız biz elimizden geldiğince israf etmelerinin önüne geçmek istiyoruz. Lübnan, Türkiye gibi devletlerle karşılaştırdığımız zaman çok kötü bir durumdayız. Erbilde bir kişinin kullandığı elektriği Türkiyede 5 kişi harcıyor. Bu oran bölgemizdeki elektrik israfını gösteriyor. Eğer bir kişi Türkiyedeki 2-3 kişinin harcadığı elektriği kullansa bile biz elektriğimizi 24 saat kesintisiz veririz. Bizim halkımız kışları ısınmak için elektriği çok kullanıyor. Her evde neredeyse 3-4 klima çalıştırılıyor. Kışları 18 saat elektrik yazları 22,5 saat verebiliyoruz. Yazla kış arasındaki bu farkı kaldırmak için inceleme yapıyoruz. Aksi takdirde kentimiz elektrik veremediğimiz saatlerde özel jeneratörlerle aydınlatılıyor."

"Biz elektriği barajlardan elde etmiyoruz"

Erbilde 10 yıl öncesine kadar elektrik ihtiyacının 16 saat jeneratörlerden sağlandığını vurgulayan Ebubekir, bugün çalışmalarla bu oranı iyice azalttıklarını fakat ortadan kaldıramadıklarına vurgu yaptı.

Halka israf etmemeyi öğretmeleri gerektiğini değinen Ebubekir, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ama biz ne kadar çalışırsak çalışalım fark eden hiçbir şey olmaz. Örneğin başka ülkelerde otellerden alınan elektrik ücreti yüksekken bizde değişmiyor. Ama bizim bölgedeki oteller çok daha pahalıyken elektrik parasını az veriyor. Biz elektriği barajlardan elde etmiyoruz. Elektrik üretimimiz çok zahmetli olduğu için en iyi biz bilmeliyiz israf etmemeyi. Fazla para alma kanuna bağlı olan bir şeydir. Oradan fazla alınacak para hükümet bütçesine katkı sağlayacak. Böyle bir çalışma gerçekleştirebiliriz. Halka 24 saat elektrik hizmeti verebilmek için olduğundan fazla kullananları tespit ediyoruz. Kullanımla ilgili yeni çalışmalar yapacağız."

Gulan Mahallesinde 3 yıldır jeneratör işleten Mikail Muhammed, 2003 yılından önce kentin 5-6 saat hükümet tarafından verilen elektrikle aydınlatılabildiğini belirtti.

Verilen elektriğin ihtiyacı karşılayamaması sonucu mahallelere jeneratörlerin kurulduğunu söyleyen Muhammed, "Şu an günlük 8 saat elektrik sağlıyoruz. Pazar günü sabah saat 06.00da, diğer gün öğle 12.00da sonraki gün 18.00da başlıyoruz. Hükümet elektriği ile koordineli çalışıyoruz. Onların elektriği vereceği saatleri öğrenip ona göre gün içinde elektrik veriyoruz. Evlere verdiğimiz elektriğin fiyatı evlere verdiğimiz voltaj miktarına göre değişiyor" şeklinde konuştu.

Emrah Yorulmaz, Erbil (AA)

www.haberler.com

29 Ocak 2014