LİSANSSIZ ELEKTRİK, DOĞUDAKİ FABRİKAYA GÜNEŞ, CEVİZ ÜRETİCİSİNE RÜZGAR SANTRALI KURDURUYOR

Şirket kurmadan ve lisans almadan isteyen herkesin ihtiyacı olan elektriği üretebilecek olması, ayrıca yenilenebilir kaynaklardan sağlanacak ihtiyaç fazlası elektriğin belli bir yerlilik oranının sağlanması halinde devlete perakende fiyattan satılmasına imkan tanınması, güneş ve rüzgar enerjisine talebi artırdı. GSR Enerji Genel Müdürü İsmail İnci, yönetmelik çıktığından bu yana, enerjiyi yoğun kullanan tekstil kuruluşları, farklı sektörlerde üretim yapan fabrikaların yanı sıra, tarımsal sulama, bağ evi, benzin istasyonu, hatta ceviz üreticisi ve villalardan rüzgar türbini ve güneş santralı kurmak için 100 e yakın talep geldiğini açıkladı.

Enerjiyi yoğun kullanan üreticiler, Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelikin getirdiği avantajlarla rüzgar ve güneş enerjisi akımına kapıldı. Şirket kurmadan, lisans almadan ihtiyaç duyulan elektriğin üretilebilmesi ve ihtiyaç fazlası elektriğin belli bir yerlilik oranının sağlanması halinde devlete perakende fiyattan satılmasına imkan tanınmasının, yenilenebilir enerji kaynaklarına talebi arttığını söyleyen GSR Enerji Genel Müdürü İsmail İnci, "Fabrikalar, tarımsal sulama, benzin istasyonu, hatta ceviz üreticisi ve villalardan güneş ve rüzgar enerji santralı kurmak için talep alıyoruz. Aylık 40-50 megavat elektrik enerjisi ile ortalama 10 bin TL elektrik gideri olan fabrikalar kendi elektriğini üretme konusunda yoğun talepte bulundu. Yönetmelik çıktığından bu yana bize, 100 e yakın talep geldi" dedi.

ENERJİ FAZLASI PERAKENDE FİYATA SATILABİLECEK

Konuya ilişkin yönetmelik, 3 Aralık 2010 da yürürlüğe girdi. "Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik sayesinde isteyen herkes şirket kurmadan ve lisans almadan kendi ihtiyacı olan elektriği üretebilecek. Ayrıca, üretilen ihtiyaç fazlası elektrik de dağıtım şirketine satılabilecek. Yeni yönetmelik rüzgar enerjisinde yerli türbin üreticisinin önünü açan bir maddeyi de barındırıyor. Yönetmeliğin 14. maddesinin 8. fıkrasına göre "Elektrik enerjisini üreten sistemin tüm ekipmanlarının maliyetinin yüzde 75 inden fazlasının yerli üretim olduğunun belgelenmesi durumunda, devlet, elektriği, firma ya da şahıstan toptan elektrik fiyatından değil, perakende fiyatından alacak.

Yönetmelikte 14. maddenin 8. fıkrasında, "Üretim tesisinde kullanılan makine veya elektro mekanik aksamın yüzde 75 inin yerli üretim girdilerinden oluştuğunun belgelendirilmesi halinde, satın alınan elektrik enerjisine tüketici niteliğine uygun abone grubuna uygulanan kurul onaylı perakende satış tarifesi uygulanır" deniyor.

DOĞUDAKİ BİR FABRİKAYA GÜNEŞ SANTRALI KURACAĞIZ

Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik konusunda ANKA nın sorularını yanıtlayan GSR Enerji Genel Müdürü İsmail İnci, yönetmelik çıktıktan sonra, ihtiyacı olan elektriğini üretmek isteyen hemen hemen her sektörde faaliyet gösteren üreticilerin kendilerini aradığını, bu kapsamda iletim hatları maliyetinin yüksek olduğu alanlardaki fabrika, tarımsal sulama, benzin istasyonları ve hatta ceviz üreticisi, bağ evi ve villalardan rüzgar türbini ve güneş santralı kurmak için talep geldiğini açıkladı. İnci, "Sanayicinin rüzgar türbinleriyle ihtiyacı kadar elektriği üretip fazlasını, özel sektöre veya devlete satma şansı var. Yatırımcılardan çok olumlu izlenimler alıyoruz. Özellikle tekstil kuruluşlarından kendi elektriğini üretme konusunda büyük talep var. Birçok yatırımcı zaten yerli rüzgâr türbinini, fiyat, kalite, bakım ve servis avantajlarından dolayı tercih ediyor. Yönetmelik çıktığından bu yana ortalama 50 megavatın üzerinde elekrtrik haracaması olan 100 e yakın firmanın Akdeniz, Doğu Anadolu, İçanadoludan talep aldık" dedi. GSR Enerjinin, güneş enerjisinde ise proje uygulayıcı firma olduğunu belirten İnci, Doğuda güneş enerjis ile kendi elektriğini üretmek isteyen bir firmaya da santral kuracaklarını, firmanın ihtiyaç fazlası enerjiyi de satacağını bildirdi. İnci, firmanın Doğuda olduğunu söylemekle yetindi.

10 BİN İSTİHDAM SAĞLANIR

Yönetmeliğin çıkmasıyla birlikte Türkiyede rüzgâr santrali yatırımlarının da artacağı öngörüsünde bulunan İnci, bu durumun kalıcı istihdam ve ucuz enerjiye de çare olacağını savunarak, "Yerli sanayi gelişecek. Türbin, kanat, natör ve dişli kutusu üretimi artacak. Ayrıca bunların satış ve pazarlamasında da birçok kişi görev alacak. Böylece yönetmelik sayesinde en az 10 bin kişiye istihdam sağlanacağını tahmin ediyoruz" dedi.

İsmail İnci, yönetmelik ile herkesin kendi elektrik ihtiyacını karşılamak için rüzgâr türbini kurmasına olanak sağladığını belirterek, "Tüketicinin en az bürokratik işlemle kendi elektrik ihtiyacını karşılamasına, üretilen fazla elektriğin dağıtım sisteminde en yakın noktada tüketilmesine imkân veriliyor. Ayrıca, tüketiciler maliyeti çok yüksek olmayan rüzgâr türbinlerini kurarak elektrik üretip fabrikasını besleyecek, evini aydınlatacak. Fazla enerjiyi de belirlenen teknik kriterlere göre sisteme bağlanarak satabilecek" diye konuştu.

UYGULAMA TEŞVİK EDİCİ, FAKAT SERMAYE AZLIĞINDAN YATIRIM YAPILAMIYOR

İnci, yönetmeliğin bir başlangıç olduğunu, bundan sonrası için yapılması gereken çok şey olduğunu ifade ederek, yatırımcıların pazardaki karlılığı ve boşluğu fark ettiğini de dile getirerek, şunları söyledi:

"Yönetmelik güzel ve teşvik edici. Fakat uygulamaya geçildiğinde sermaye azlığından yatırım yapılamıyor. Vatandaşlarımızın bu teknolojiden faydalanmasını ve kendi elektriğini üretmesini istiyoruz. Bunu yapabilmeleri için devletin bu konuda teşvik ve kredi vermesi gerekiyor. Tıpkı enerji verimliliği için bankaların verdiği yalıtım kredisi benzeri, natif enerji üretimi için de krediler ve ya teşvikler verilmesi sektörü canlandıracaktır. Kamuda da büyük rüzgâr çiftliği konusunda yatırım teşvikleri başlayacağını ümit etmekteyiz. Ar-Ge desteği de çok önemli. En kısa sürede daha büyük tutarlarda destek bekliyoruz. Yerli sanayi için üniversite ve sanayi işbirliğini hızlıca ilerletmeliyiz."

İsmail İnciye göre, yeni yönetmelikle birlikte yatırımcı, yerli rüzgar türbinini tercih ettiğinde ortalama elektrik toptan satış fiyatının üzerinde olan (2009 yılı için 13,320 krş) tüketici niteliğine uygun abone grubuna uygulanan kurul onaylı perakende satış tarifesi (13,980 krş - 22,190 krş) üzerinden satışını yapabilecek. Böylece yatırımcılar, elektriğin uygun fiyata satılabilirliğiyle ve amorti sürelerinin kısalmasıyla yerli rüzgâr türbini tercih edecek. Sonuçta, rüzgâr potansiyeli olan bölgelerde proje amortismanı iki yıla kadar düşebilecek. (ANKA) - 14 Şubat 2011